موادضدعفونی کننده ، بخش اول

ابتدا وقبل از تشریح مبحث :
 برخودلازم می دانم که  به عنوان یک انسان و به عنوان یک ایرانی، قدردان زحمات شبانه روزی و تلاش های جان برکفانه کادرپزشکی و درمانی  کشورمان،  بخصوص پرستاران شریف و زحمت کش، پزشکان متعهد به حرفه ، نیروهای اورژانس و سایر خدمت گذاران مرتبط با بهداشت وسلامت مردم باشم .
 سرتعظیم درمقابلشان فرود می آورم ، دستشان را می بوسم و سلامتی آنان را از خداوند بزرگ خواستارم
======================================================

موادضدعفونی کننده ، بخش اول
کلیات :
1- موادضدعفونی کننده بخاطر تأثیرگذاری که دارند، درمجموع حالتی "تهاجمی" داشته ولذا (درکل) سمی برای انسان و محیط زیست می باشند.ازاین رو می بایست درانتخاب آن ها دقت کرده و بخصوص آثارسوء آن ها برای مرتبطین و همچنین آثار زیانبارآن ها برای انسان و محیط زیست از جمله تجزیه پذیری بیولوژیک آن ها (یا عدم آن ) و همچنین آثار احتمالی خورندگی آن ها، مدنظر قرارگیرند.
2- ماده ضدعفونی کننده ای وجود ندارد که ازبین برنده کلیه  میکروارگانیسم ها باشد ، لذا لازم است برای هرنوع کاربرد  خاص ازانواع موثر(تر) استفاده گردد.
3- تأثیر گذاری حلال ها به عنوان مواد ضدعفونی کننده دراثر "ورود و اثرگذاری متقابل آن ها " با میکروارگانسیم بوده و پارامتری است وابسته به زمان و سرعت تبخیر –کند یا سریع-  آن ها .
4- الکل مطلق (یاخالص)، حدوداً 100 درصدی فاقد اثر میکروب یا ویروس کُشی بوده و لذا این گمان که اثرگذاری یک ماده ضدعفونی کننده درغلظت های بالا بیشتراست، همیشه صحیح نیست، زیرا آب (یا رطوبت ً) دراین قضیه  نقش تعیین کننده دارد. اتانل و ایزوپروپانل با درصد بین 60تا 80%  معمولاً بیشترین اثرگذاری را دارند.
5- غلظت های بالاتر از میزان ذکرشده ، برای ضد عفونی  کردن دست ها جواب می دهد ، زیرا پوست (دست) همیشه حاوی مقداری رطوبت است.
6- برای رقیق کردن الکل ها، می بایست از آب فاقد یون یا  مقطرو یا حداقل جوشانده شده وصاف کرده استفاده شود.
7- برای رقیق کردن ماده ضدعفونی کننده  اعم از الکلی یا غیره ،توصیه می شود که  میزان لازم برای مصرف روزانه و یا هفتگی ،تهیه شود .
8- آلودگی های مختلف موجود روی اجسام بخصوص چربی ها ، مکانیسم آنتی باکتریالی و ویروس کُشی الکل ها را معمولاً کاهش داده و کند می کنند .
ضدعفونی کردن با الکل ها
اتانل، پروپانل وایزوپروپانل، الکل های یک عاملی، آلیفاتیک و کم کربن که به عنوان ضدعفونی کننده مصرف می شوند ، قادرند ازطریق تغییر در پلاسمای پروتئین های میکروارگانیسم ها و ورد به غشاء یا ممبران  آن ها، درازبین بردن گروهی از میکروارگانیسم ها ازجمله ویروس ها بسیار موثر عمل می کنند . قابل ذکراینکه زمان تماس لازم برای ویروس کُشی موثر این مواد ، کمی بیشتر از زمان تماس لازم برای  میکروب کُشی آن ها می باشد!
مهم : اتانل اگرچه سمی نیست ولی در غلظت ها و دوزاژهای بالا برای انسان نیز سمی است .
برای ضدعفونی کردن دست ها لازم است ابتدا آن ها با یک دستمال مرطوب تمیزشوند،  سپس ودرحالیکه دست ها(هنوز) هستند با مقداری الکل اتانل آغشته کردیده و درهوا خشک شوند .ضمناً و درصورتیکه بدفعات از این روش برای ضدعفونی کردن دست ها استفاده شود، می بایست جهت جلوگیری از خشکی بیش ارحد ، هرازگاهی (دستها) با مقداری کرم یا لوسیون های مناسب مرطوب گردند. همچنین اگر دراین گونه ضدعفونی کردن ها، دستها قرمز شده و خارش پیداکند، دراین صورت با الکل حساسیت ایجاد شده است و اگر پس از چندروز بهبودی حاصل نشد ، می بایست  از استفاده از الکل برای ضدعفونی کردن، چشم پوشی کرده و احتمالاً به پزشک  نیزمراجعه گردد.

ایزوپروپانل
این الکل در غلظت های  حدود 50% به بالا- با آب فاقدیون- قابلیت استفاده به عنوان ضدعفونی کننده دارد . با این حال ولی   بیشترین تأثیرگذاری آن به عنوان ماده ضدعفونی کننده در غلظت های بین 60 تا 80% است . دربرخی ازمنابع به این موضوع نیز اشاره شده است که  اثر گذاری این الکل در محیط های اسیدی مانند فسفریک یا سیتریک اسید افزایش می یا بد .
درمقاله ای  از انستیتو روبرت کخ (آلمان) Robert Koch-Instituts (RKI) که در" روز بین الملی  بهداشت دست ها"  از طرف سازمان بهداشت جهانی WHO درسال 2009 برگزارگردید، به جزئیاتی از نحوه و میزان اثرگذاری الکل ها ازجمله ایزوپروپانل دربهداشت و ضدعفونی کردن دست ها، پرداخته شده است. دراین مقاله همچنین  به رد تئوری مقاوم تر شدن احتمالی  برخی از ویروس ها نسبت به الکل ها اشاره شده است. ایزوپروپانل اگرچه در گروه مواد سمی طبقه بندی نمی شود ، ولی بخارات آن درفضا معمولاً باعث خواب آلودگی، سردرد و دربدترین حالت، بیهوشی نیز می گردد. سمّیت ایزوپروپانل در مصارف اورال (یعنی ازطریق دهان) درمقایسه با اتانل حدوداً دو برابر است.
متانل، الکلی سمّی،کُشنده وکورکننده

متانل‌ از میان ‌الکل‌ها (شاید) مهم‌ترین،به ‌جهات‌مختلف از جمله از نظر میزان تولید و همچنین کاربردهای فراوان آن در صنایع شیمیائی است. میزان تولید سالیانه آن میلیون ها تن ‌بوده ‌و یکی ‌ازکاربردهای مهم ‌آن ‌ساخت‌فرم‌آلدهید است‌که‌ این خودنیز ماده‌ای ‌است ‌بسیارپرمصرف. متانل ‌به ‌عنوان حلال ازجمله درصنعت رنگ در کشورهای توسعه یافته و هرکجای دیگر که ‌برای ‌انسان ‌بیشترین ‌اهمیت ‌را قائلند، دارای‌کاربرد ‌نمی‌باشد و چه خوب است که این گونه باشد، زیرا که متانل ‌از درجه ‌سمیت ‌بالائی برخورداراست، به ‌طوریکه میزان کُشنده آن برای انسان حدود 25گرم می باشد .یکی از عوارض ناشی از جذب متانل از طرق گوناگون آسیب های جدی-تا کوری- می باشد. دراینجا وبدون اینکه قصد احساسی شدن و احساسی کردن درمیان باشد ، باید با کمال تأسف یادآوری شود که برخلاف آنچه که دربالا بیان شد، درصنعت ایران ازجمله صنعت رنگ ، متانل به وفور  مصرف می‌شود، ‌به‌عنوان"ارزان‌کننده" در تینر ها و  یا به عنوان"تینرشستشو"!!
(از کتاب حلال ها وصنعت رنگ)
مکانیسم متانل دربدن
متانل درصورت تجزیه (دربدن) به فرم آلدهید تبدیل می شود ، ماده ای که بسیار سمی است .این ماده درمراحل بعدی (بازهم دربدن) به فرمیک اسید اکسید می شود ، ترکیبی که تجزیه آن توسط ارگانیسم ، بسیار به کندی صورت می گیرد .
 ورود متانل به بدن از طریق دهان (oral)، حتی دردوزاژ های (فقط) چند میلی لیتری ، می تواند عاملی برای کوری و حتی مرگ باشد . متانل همچنین از طریق جذب ازراه پوست (dermal) می تواند  به ارگان هائی مانند کلیه ،کبد و قلب آسیب های جدی وارد نماید  

درهمین ارتباط :
بعضاً گفته شده است که باتوجه به ویژگی ضدعفونی کننده الکل (اتانل) ، می توان از آن برای "ضدعفونی " کردن ارگان های داخلی بدن استفاده کرد . این گونه اظهارات - به هردلیلی که عنوان شده باشد- نه تنها صحیح نیست ، بلکه  چه بسا که آثار بسیار ناخوشایندی ، ازجمله مرگ را نیز به دنبال دارد .
به دوخبر زیر توجه کنید!
1- پیامی مهم از بیمارستان لقمان // ۱۷ اسفند ۱۳۹۸
سایت فرارو ، کد خبر: ۴۳۲۱۰۰
الکل خوراکی منجر به پیشگیری از کرونا نمی شود
یکی از اساتید سم شناسی بیمارستان لقمان گفت: متاسفانه مسمومیت با متانول در چند روز اخیر پیک زده است.
به گزارش شفقنا وی اظهار داشت است: حداقل ۱۰-۱۱ مورد در حال حاضر در بخشها و ای سی یو داریم. با بیماران صحبت کردم اظهار می کنند برای جلوگیری از عفونت کرونا الکل مصرف می کنند.
این استاد از همگان خواست در صورت امکان به نحوی به مردم اطلاع رسانی شود که الکل خوراکی منجر به پیشگیری از کرونا نمی شود.

2-مصرف الکل تقلبی دراهواز جان 7نفر را گرفت // 18 اسفند 1398
سایت فرارو ، کد خبر: ۴۳۲۲۹۷
معاون دادستان اهواز گفت: مصرف الکل تقلبی در اهواز باعث مرگ هفت نفر در این شهرستان شد.
علی بیرانوند اظهار داشت: تعدادی از شهروندان اهوازی به دنبال شایعه موثر بودن خوردن الکل برای دفع ویروس کرونا روز گذشته اقدام به خرید الکل غیر خوراکی کرده و سپس به مصرف آن روی آوردند که متاسفانه باعث مرگ هفت نفر شد.
وی در گفتگو با ایرنا اضافه کرد: همچنین تعداد ۴۸ نفر نیز مسموم شده اند که تعدادی از آنان بینایی خود را از دست داده اند که اکنون در بیمارستان‌های اهواز بستری و تحت درمان هستند.
معاون دادستان اهواز احتمال فوت تعداد دیگری از افراد مسموم را نیز رد نکرد و گفت: با توجه به گستردگی مسمومیت ناشی از مصرف الکل متانول توسط این افراد احتمال مرگ تعداد دیگری از این افراد وجود دارد.
منابع:
Hintergrundinformation zu Desinfektionsmitteln,Universität Zürich
Kernpunkte einer rationellen Hygienepraxis
http://www.allgemeinarzt-online.de/a/1613567
https://www.test.de/medikamente/wirkstoff/alcohol (15.02.2020)
https://www.isopropanolwissen.de
کتاب حلال ها وصنعت رنگ از نگارنده وبلاگ
سایت فرارو
ادامه دارد